Çok yönlülüğü ve derin karakteriyle, viski benzersiz bir içkidir. Old Fashioned’dan Manhattan’a, viski o kadar çok ikonik kokteyle lezzet katmıştır ki, onsuz bir klasik kokteyl düşünmek neredeyse imkansızdır. Sevgili viski sever, bakalım en sevdiğin kokteyllerin bazını oluşturan viskiyle ilgili ne kadar bilgiye sahipsin. Merak etme, sabır ve emekle üretilen bu içkiyle ilgili bilmen gereken tüm detaylar bu yazıda seni bekliyor!

Viski Nedir?

Viski, arpa, buğday, mısır ve çavdar gibi tahılların fermente edilip damıtılmasıyla elde edilen amber renginde bir içkidir. Şişelenmeden önce ahşap fıçılarda yıllandırılır ve en az %40 alkol oranına sahiptir. Viski türleri, genellikle üretildikleri bölgeye, kullanılan tahıl türlerine, blend edilme(harmanlama) sürecine veya yıllandırılma yöntemine göre sınıflandırılır. Farklı viski türlerinin tadı değişse de, genellikle sıcak, baharatlı, tatlı, karamelli ya da kavrulmuş tonlar barındırır.

Viski Kelimesi Nereden Gelir?

İlk olarak Latince “yaşam suyu” anlamına gelen Aqua Vitae, İskoç Galcesinde Uisge Beatha (okunuşuyla ‘üski va’) olarak karşımıza çıkar. Zaman içinde bu ifade kısalarak “Uisge” halini alır ve bugünkü bildiğimiz viski adına dönüşür. Viski, tam anlamıyla sabrın ve emeğin ürünüdür. İlk yazılı kaynaklara bakacak olursak, viski üretimiyle ilgili en eski kayıt 1494’te bir İskoç vergi defterinde geçer. Burada “Arpa yaşam suyuna” dönüştürüldü ifadesiyle yer alır, bu da viskinin tarihte karşılaşılan ilk kaydıdır.

Viski Nasıl Üretilir?

Viski üretimi sırasıyla maltlama, lapalama, fermantasyon, damıtma ve olgunlaştırma olmak üzere 5 temel aşamadan oluşur. Arpalar suyla ıslatılıp filizlendirilerek maltlanır, ardından malt sıcak suyla lapalaştırılır. Ortaya çıkan lapaya maya eklenerek şeker alkole dönüştürülür ve bu karışım damıtılarak içindeki su buharlaştırılır ve %60-70 oranında alkollü bir sıvı elde edilir. Son adım olarak meşe fıçılarda en az 3 yıl dinlendirilir. Olgunlaşan viski, genellikle su eklenerek %40-45 alkol oranına düşürülüp şişelenir.

Turba(peat) Nedir?

Turba (peat), viskilerde isli ve dumanlı bir tat profili oluşturmak için kullanılan yabani bir bitkinin fosilidir. İskoçya gibi bölgelerde turba, bataklıklardan çıkarılır ve arpa maltlanırken kurutma sürecinde yakılır. Yanma sırasında çıkan duman, maltlanmış arpaya nüfuz eder ve viskiye karakteristik bir is kokusu ve tadı kazandırır. Özellikle Islay bölgesi viskilerde bu belirgin, turba kaynaklı isli tat yaygın olup, bu viskilerin kendine has lezzet profilini oluşturur.

Nedir Bu “Meleklerin Payı”?

Viskiler fıçılarda dinlenirken, her geçen yıl bir kısmı yavaşça buharlaşıp havaya karışır. İskoçya’da bu oran %2 civarındayken iklime ve sıcaklığa göre bu oran değişkenlik gösterir. İskoçlar, havaya uçup kaybolan viskinin melekler tarafından alındığını düşünürler. Onlara göre, iyi bir viski yapmanın bedeli de budur! Yani fıçıdaki o değerli amber sıvının bir kısmının gökyüzüne doğru süzülüp kaybolmasına “meleklerin payı” denir.

Blended Scotch(Harman Viski) ve Single Malt Scotch(Tek Malt Viski) Arasındaki Fark Nedir?

Single Malt ve Blended Scotch viskileri arasındaki fark, üretim süreçlerine dayanır. Single Malt, yalnızca bir damıtım evinde arpa maltından üretilir ve tek bir tip viskiden oluşur. Bu, daha saf ve belirgin bir tat sunar. Blended Scotch ise iki veya daha fazla damıtım evinde üretilen viskilerin karışımıdır, bu da daha yumuşak, dengeli bir tat profili sağlar. Yani Single Malt daha karakteristikken, Blended Scotch farklı tatların birleşiminden oluşan bir harmandır.

Viski Şişede Yıllanır mı?

Çoğu kişi, viskinin şişede bekledikçe olgunlaşacağını düşünür, ancak bu büyük bir yanılgıdır. Viski, yalnızca fıçıda beklerken olgunlaşır. Fıçıdan çıkarılıp şişelendiğinde ise olgunlaşma süreci sona erer. Örneğin 12 yıllık bir viski, şişede ne kadar beklerse beklesin, o hâlâ 12 yıllık bir viski olarak kalır. Yıllar geçse bile viski şişede yaş almaz, fıçıda olgunlaşmış olduğu sürede kalır.